Bij het opstarten en verderzetten van een eigen zaak komt heel wat kijken. Het is daarbij belangrijk om voldoende en gepaste ondersteuning te krijgen. Dat is voor personen met een beperking of langdurige ziekte niet anders. Dit onderzoek gaat na waar en hoe de ondersteuning voor ondernemers met een arbeidshandicap kan verbeteren.
Wat onderzoeken we?
We bevragen personen die zelfstandig ondernemer zijn, waren of willen worden en een fysieke beperking, psychische kwetsbaarheid of andere langdurige ziekte hebben. Zo brengen we in kaart welke drempels en hefbomen er vandaag zijn en waar in de toekomst aan gewerkt kan worden.
Werkwijze
Het onderzoek bestaat uit een kwalitatief en een kwantitatief deel.
Het kwalitatieve deel bestaat uit gesprekken met een 10-tal personen uit de doelgroep. Bij het kwantitatieve deel wordt de doelgroep bevraagd aan de hand van een online enquête. De resultaten van de interviews en de enquêtes worden samen gepresenteerd in één rapport.
Timing
Het project werd opgestart in april 2018. Het rapport werd gepubliceerd op 13 november 2018.
Resultaten
Het aantal ondernemers met een arbeidshandicap neemt de laatste jaren toe. Toch zijn extra inspanningen nodig om de nog bestaande drempels weg te werken. Het kiezen van de werkplek en een grote mate van vrijheid en flexibiliteit worden als belangrijke voordelen gezien van zelfstandig ondernemerschap. Deze voordelen wegen nog sterker door omwille van de arbeidshandicap. Daarnaast kan het uitbouwen van een zelfstandige activiteit een oplossing bieden voor ontevredenheid of een gebrek aan kansen in loonarbeid. Ontevredenheid en een gebrek aan kansen in loonarbeid zijn niet de vaakst vermelde voordelen maar ze zijn wel sterk gerelateerd aan de arbeidshandicap. Veel respondenten ervaren belemmeringen van financiële aard en onzekerheid over de toekomst. Voor beide factoren wordt aangegeven dat ze door de arbeidshandicap versterkt of veroorzaakt worden. Voor hulp en ondersteuning bij het opstarten en uitbouwen van de zelfstandige activiteit wordt het vaakst beroep gedaan op een ondernemersorganisatie en op familie en vrienden. Eén op drie geeft aan geen hulp of ondersteuning te krijgen. Nochtans is de vraag naar hulp van een specialist of dienstverlener groot. Naast hulp van derden kunnen bepaalde aanpassingen het zelfstandig ondernemen voor personen met een arbeidshandicap vergemakkelijken. Vooral het aanpassen van de werkuren, de planning en het takenpakket worden vaak gebruikt. Respondenten blijken de weg naar de juiste informatie en begeleiding moeilijk te vinden. Vooral informatie over de instanties en organisaties waar men terecht kan en over ondersteunende maatregelen is moeilijk te vinden. Op vlak van begeleiding mist men vooral begeleiding om nieuwe uitdagingen aan te gaan, de zaak gezond en rendabel te houden en de zelfstandige activiteit af te stemmen op de arbeidshandicap. Aandachtspunten die doorheen de resultaten terugkeerden zijn de nood aan meer informatie over en toeleiding tot gepaste ondersteuning, aan steun na de opstart en aan meer mogelijkheden op het vlak van aangepaste werkuren. Daarnaast zijn gelijke kansen met betrekking tot opleiding en loonarbeid van belang en mogen omgevingsfactoren zoals mobiliteit en toegankelijkheid en percepties over personen met een arbeidshandicap niet uit het oog worden verloren.