Werkoverleg en teamwerk staan naast hiërarchische structuur

3 mannen en een vrouw met helm op bouwwerf bekijken planOverlegvormen zoals kwaliteitskringen, werkoverleg of teamwerk staan naast een hiërarchische structuur en komen er niet voor in de plaats. Dat is een van de bevindingen van het nieuwe themadossier in de reeks van het IOA 2011 onderzoek. 

Organisatiestructuur: overlegvormen naast de hiërarchische structuur, niet in plaats van

Het internationaal aspect is nadrukkelijk aanwezig in de Vlaamse economie. 35% exporteert, 15% laat minstens een deel van zijn activiteiten in het buitenland uitvoeren – bij de bedrijven met 200 of meer werknemers is da zelfs 45%.

In 4 op 10 van de ondernemingen en organisaties is er sprake van eenvoudig gestandaardiseerd werk, voor een belangrijk aandeel van de ondernemingen voor al het personeel. In die organisaties is er dan wel vaker sprake van jobrotatie of taakroulatie.

Het percentage leidinggevenden en het aantal hiërarchische niveaus zijn zo goed als rechtstreeks verbonden met het aantal werknemers in een organisatie. Kwaliteitskringen (ruim 1 op 3) en zeker werkoverleg (meer dan 7 op de 10) komen vaak voor. Tussen deze vormen van overleg en de hiërarchische structuur is er geen verband te vinden.

Een derde van alle ondernemingen en organisaties heeft een gekoppeld informatica-systeem dat de verschillende processen met elkaar verbindt en stuurt (ERP). De helft daarvan, of een op vijf van alle ondernemingen en organisaties, werkt met procedures op de werkvloer die uit een informaticasysteem komen gerold – zij zijn van A tot Z geprogrammeerd.

Teams: na status-quo nu een daling

16% van alle ondernemingen en organisaties werkt met teams, voor de populatie met 10 of meer werknemers is dit 34,4%. Dit cijfer is de laatste jaren zo goed als gelijk gebleven: 44,8% in 2001, 47,3% in 2004 en 43,7% in 2007. Het lagere cijfer voor 2011 is een significante daling ten opzichte van 2007, wat voor het eerst een aanduiding kan zijn dat er iets aan het veranderen is.

Teams zijn alleszins een volwassen organisatievorm geworden, wat ook blijkt uit de bevoegdheden die teams krijgen: werkmethode en werkverdeling zijn er uiteraard meestal bij (respectievelijk 57,1% en 84,5%), maar zeker zo belangrijk zijn bevoegdheden als kwaliteitszorg (69,9%) en rechtstreekse contacten met klanten of leveranciers (71,7%).

Teamgeorganiseerde ondernemingen en organisaties verschillen op een aantal punten van hun collega's zonder teams: ze blijken in de voorbije twee jaar vaker geïnnoveerd te hebben, onder meer op het vlak van de organisatiestructuur, het personeelsbeleid, producten of diensten en technologie. Ze blijken ook vaker te werken met kwaliteitskringen en werkoverleg en er is meer jobrotatie of taakroulatie. Het aantal hiërarchische niveaus is echter gelijk en het percentage leidinggevend personeel ligt zelfs wat hoger. Teamwerk komt dus – net zoals werkoverleg en kwaliteitskringen - niet in de plaats van andere werkoverlegstructuren, noch is het typisch voor een vlakkere organisatie. Teamwerk is wel populair bij Trends-Gazellen: er is 23% meer kans dat zij er mee werken dan bij de controlegroep.