Informele babbelminuten met collega’s leren Ömür Nederlands echt onder de knie te krijgen

Informele babbelminuten met collega’s leren Ömür Nederlands echt onder de knie te krijgen

 

Tip van Ömür: geef anderstaligen zoveel mogelijk de kans om op informele momenten en op een positieve manier Nederlands te oefenen. Met de beste bedoelingen spreken mensen anderstaligen soms minder of enkel schriftelijk aan. Zo gaan te veel oefenkansen verloren.

Tien jaar lang doceert Ömür Turkse taal- en letterkunde aan Turkse en anderstalige studenten. In 2013 leert ze haar Turkse man kennen die in België woont. Hij is grafisch ontwerper en ontwikkelt websites. Na hun huwelijk en een politiek woelige periode in Turkije beslist Ömür in 2018 ook naar België te verhuizen. Voor Ömür is een goede job waarin ze haar talenten kan inzetten een voorwaarde om in België te blijven wonen.

Ömür zet alles op alles om snel Nederlands te leren

Eens in België zet Ömür alles op alles om Nederlands te leren: “Snel de taal leren is erg belangrijk: zowel voor mijn sociaal leven als op de arbeidsmarkt.”, vertelt Ömür. Naast een intensieve taalcursus, volgt ze theater- en filmklas, een opleiding bibliotheekmedewerker en één jaar lang volgt ze de klassen Samen Lezen bij de Antwerpse integratiedienst Atlas. Ze begint Nederlandstalige kranten en kinderboeken te lezen en stap voor stap ook boeken voor volwassenen. Ze kijkt Nederlandstalige tv-series en volgt het nieuws. “Vooral de nabesprekingen met de klasgenoten van de theaterklas helpen me om het Nederlands echt onder de knie te krijgen.”, vertelt Ömür, “Ik volg ze vandaag nog steeds.”

Te weinig vraag naar docenten Turks

Ömür kan heel wat Turkse diploma’s voorleggen. Naast een bachelor Turkse taal- en letterkunde, ook een bachelor internationale betrekkingen, een master vergelijkende moderne letterkunde en een lerarendiploma. “Al mijn Turkse diploma’s zijn door NARIC-Vlaanderen erkend.” vertelt Ömür, “Die procedure duurde wel zes maanden.”

Vol goede moed schrijft Ömür alle universiteiten in Vlaanderen en enkele in Nederland aan om als docent Turks aan de slag te gaan. Maar de universiteiten die Turkse lessen aanbieden, hebben al een docent in dienst. En ook bij de Centra voor Volwassenenonderwijs is er in die periode geen nood aan een docent Turks.

BIS-stage bij Opgroeien zorgt voor kansen en confrontatie

Ömür grijpt de kans om via de dienst Diversiteitsbeleid van de Vlaamse overheid een BIS-stage (beroepsinlevingsstage) als administratief medewerker te doen bij het Agentschap Opgroeien. “Dat was een unieke ervaring om het werkleven in Vlaanderen te leren kennen en mijn netwerk uit te breiden.”, vertelt Ömür.

De middagpauzes zijn confronterend. Ondanks een jaar intensief Nederlands leren begrijpt Ömür haar collega’s gewoonweg niet. “In de verschillende dialecten klinken woorden niet alleen anders, mensen gebruiken ook heel andere woorden. Voor een anderstalige is dat echt heel moeilijk”, getuigt Ömür.

Ze besluit zelf een systeem van babbelminuten in het leven te roepen. In een gezamenlijke agenda geven de collega’s aan wanneer ze twintig minuten voor Ömür kunnen vrijmaken om samen Nederlands te oefenen. “Dat liep heel vlot. Ik heb zoveel geleerd van mijn collega’s in Antwerpen: zij hebben een bijzonder plaats in mijn hart.”

Van BIS-stage naar vast contract

Vandaag werkt Ömür al meer dan twee jaar bij de afdeling Boekhouding bij Opgroeien. “We waren blij met de kandidatuur van Ömür!”, kijkt leidinggevende Arlette terug, “Als stagiaire bij de dienst in Antwerpen merkten we al dat ze alle boekhoudkundige informatie die we aanreikten zo goed mogelijk toepaste. Ömür is heel leergierig. Ook in het spreken bloeide ze open van amper een gesprek durven aangaan tot zich vlot uitdrukken in het Nederlands.”

Ömür kreeg onlangs een contract van onbepaalde duur bij de afdeling boekhouding. “Ik droom nog steeds om als taaldocent te werken maar bij deze collega’s voel ik me zo goed dat ik hier wil blijven werken.”, vertelt Ömür. “In ons team doet iedereen in principe alle taken. Al hoef je niet in alles specialist te zijn.”, merkt Arlette op, “Pas als het echt niet lukt, gaan we het gesprek aan om een bepaalde taak niet te doen. Onze ervaring leert dat starten met enkel routinematige taken alle energie en vertrouwen weghaalt.”

Selor-taaltest is een grote drempel

Ömür heeft geen diploma’s in het Nederlands behaald waardoor een taaltest bij Selor noodzakelijk is om bij de Vlaamse overheid te kunnen werken. “Ik kan het niet anders verwoorden dan dat dit een hel was.”, zegt Ömür, “De examens zijn extreem moeilijk en stresserend. Bovendien zijn ze niet afgestemd op wat ik uiteindelijk in mijn job moet doen. Mijn studies en taalgevoeligheid zijn dan nog eens een voordeel waar de gemiddelde anderstalige nieuwkomer niet op terug kan vallen.”

Voor het hele team is het een onzekere en stressvolle periode. “Het hele proces van de taaltesten duurt meerdere maanden. Het hele team probeert Ömür te helpen. We misten daarin ondersteuning vanuit HR over wat zo een taaltest inhoudt of waar we informatie konden vinden.”, stelt Arlette.

Ömür behaalt goede resultaten. “Een opluchting! Ik wist dat haar Nederlands meer dan voldoende was maar was bang dat ze tijdens het hele proces zou afhaken en kiezen voor een job in de privésector waar de taaltest geen voorwaarde is.”, vertelt Arlette.

 

 

Voor niet-Nederlandstaligen vormt de vereiste kennis van het Nederlands nog te vaak een drempel om bij de Vlaamse overheid te kunnen werken. Dat is jammer, maar het verhaal van Ömür laat zien dat er handvatten zijn om die drempel te overwinnen. Zo moet een doordacht taalbeleid binnen de Vlaamse overheid een topprioriteit zijn. Dat betekent heldere taal in vacatureberichten, aangepaste taalvereisten per functie, een soepele procedure voor het bewijzen van taalkennis Nederlands en continue taalondersteuning voor zowel sollicitanten als medewerkers.

Kathianna Oppenhuizen, LEVL

Meer weten?

De Vlaamse overheid heeft een belangrijke voorbeeldrol op het vlak van gelijke kansen en diversiteit. Het strategisch meerjarenplan gelijkekansen en diversiteitsbeleid van de Vlaamse overheid vormt een belangrijke basis om die ambities te realiseren. Naast nieuwe ambitieuze en tegelijk realistische streefcijfers, blijft er nood aan gerichte acties op het vlak van rekrutering en selectie, non-discriminatie, realisatie van een inclusieve organisatiecultuur, een versterkte focus op competenties en de structurele ondersteuning van personen met een handicap.
Advies strategisch gelijkekansen en diversiteitsplan Vlaamse overheid 2021-2025