De werkgeversorganisaties en vakbonden, verenigd in de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) doen geen uitspraak over de aanpassing van de index op zich in tegenstelling tot wat sommige kranten vandaag schreven. De SERV vraagt wel meer verfijnde cijfers over de reële energiefacturen en de betaalbaarheidsproblemen om goed en gericht beleid te kunnen voeren.
Betere energieprijsindicatoren nodig
De SERV vraagt de regulatoren en Statbel om dringend samen te bekijken in welke mate de maandelijkse energieprijsindicatoren goede indicatoren zijn van de reële gemiddelde energiefacturen, en om hiervoor indien nodig, betere, aanvullende indicatoren voor te stellen. Nu zijn er indicaties dat de maandelijkse energieprijsindicatoren de reële gemiddelde energiefacturen mogelijk overschatten. Onderzoek van transactiecijfers in Nederland toont dat de facturen veel minder hard stegen dan de inflatiecijfers doen vermoeden (30% in plaats van 90%). Zo’n cijfers lijken in Vlaanderen niet beschikbaar.
Goede indicatoren zijn belangrijk omdat ze worden gebruikt om de gezondheidsindex te berekenen die bepalend is voor de indexatie van lonen en uitkeringen. Maar ook sociale tarieven, netbeheerderstarieven en voorschotfacturen worden berekend op basis van deze indicatoren.
Betere data nodig over betaalbaarheidsproblemen om prioriteiten te leggen
Betaalbaarheidsproblemen voor gezinnen nemen toe, o.a. door aflopende vaste contracten, contracten uit groepsaankopen en door de hoge gevraagde voorschotten. Vaak gaat het over kwetsbare gezinnen die één of meerdere risicofactoren combineren: ze hebben beperkte financiële middelen (laag inkomen, inkomensverlies door corona, weinig financiële, beperkte inkomensindexatie,…), ze krijgen hoge energiefacturen (hoog verbruik, variabel tarief, duur tarief, …) én ze hebben hoge andere kosten (zoals geïndexeerde huurlasten, ….).
Een gerichte aanpak op maat is nodig. Daarom vraagt de SERV de data over betaalbaarheidsproblemen te verbeteren om zo verfijnde prioriteiten te kunnen leggen voor een meer gerichte financiële ondersteuning, maar ook voor energiebesparing en defossilisering. Nu ontbreken precieze, maandelijkse en publieke data over de evolutie van betaalbaarheidsproblemen in Vlaanderen voor energiefacturen. De meeste energiearmoede-indicatoren en sociale indicatoren worden alleen jaarlijks en vaak met veel vertraging gepubliceerd. Ook kruisingen van databanken worden gemist omdat juist een combinatie van risicofactoren een rol speelt. Het gaat dan bv. over kruisingen van data over verbruiken, aard van verwarmingssystemen, inkomens, financieel vermogen, gezinsprofiel, woonstatus, aard en resterende termijn van de contracten, …